Bakken in olijfolie? Olijfolie verhitten?

Gkazas Olijfolie krijgt veel vragen rondom het verhitten van extra vierge olijfolie. Wat is de gezondste olie om in te bakken? Kun je met extra vierge olijfolie bakken en is dit de beste keuze als je aan het kokkerellen bent geslagen? Dat er op het internet diverse, tegenstrijdige antwoorden zijn te vinden helpt niet. Vandaar dat we daar nu voor eens en altijd uitgebreid antwoord op geven met de wetenschap als onze eerlijke raadgever.

Het begint met het brandpunt/rookpunt van olijfolie

Om te weten wat de beste olijfolie is om mee te bakken, beginnen wij bij het brandpunt (ook wel rookpunt) van de verschillende olijfoliën. Wanneer olijfolie gaat roken, is dit een indicator dat de olijfolie tot een te hoge temperatuur is verhit en daardoor aan het ‘aanbranden/verbranden’ is. Dit is niet goed aangezien wanneer eten verbrandt, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) vrijkomen. Dit zijn ongezonde stoffen die bijvoorbeeld met ziekteverwekking worden geassocieerd.¹

Nu hoor je dikwijls dat extra vierge olijfolie ongeschikt om mee te bakken, frituren en braden omdat het snel verbrandt. In de onderstaande grafiek zie je de brandpunten per type olijfolie.

Zoals je misschien al weet valt Gkazas Olijfolie onder de extra vierge olijfolie. Dit betekent dat je zonder zorgen onze Griekse olijfolie tot 207 Graden Celsius kunt verwarmen. Eén van de belangrijkste redenen dat je (alle soorten) olijfolie tot minimaal 207 graden Celsius kunt verwarmen, is dat ze veel enkelvoudig onverzadigde vetten bevatten.³ Dit soort vetten zijn beter bestand tegen verhitting dan oliën met meervoudig onverzadigde vetten, waaruit schadelijke stoffen zoals aldehyden ontstaan.⁴

Antioxidanten

Nog een andere, belangrijke reden hiervoor is de hoge aanwezigheid van antioxidanten in extra vierge olijfolie. Volgens het Voedingscentrum is dit de definitie: “Antioxidanten is een verzamelnaam voor stoffen zoals de vitamines E en C, spoorelementen zoals seleen en bioactieve stoffen, zoals aanwezig in groente en fruit.”

“Antioxidanten maken je eten gezonder en hebben een positief effect op tot hoe hoog je je olie/eten kunt verhitten.”

Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken ⁵ dat vooral extra vierge olijfolie veel antioxidanten bevat en deze tijdens het verhitten in het verhitte eten worden opgenomen. Daarnaast vergroten antioxidanten de stabiliteit⁶ van een verhitte substantie. Kortom: antioxidanten maken je eten gezonder en hebben een positief effect op tot hoe hoog je je olie/eten kunt verhitten.

Een laatste reden dat je de extra vierge olijfolie van Gkazas tot 207 minimaal graden Celsius kunt verhitten, is het natuurlijke zelf-filteringsproces van de olie.⁷ Hierbij zakken de laatste olijfvezels gedurende 3 maanden naar de bodem waardoor de olijfolie helder en vrij van restdeeltjes is. Deze restdeeltjes hebben namelijk een lager brandpunt en kunnen zelfs verkolen. Dit leidt weer tot ongezonde stoffen zoals PAK’s!⁸

Heating extra virgin olive oil

So it’s clear that the flash point of (extra virgin) olive oil starts at 207 degrees Celsius. What does this mean in terms of heating olive oil? It simply means you can use extra virgin olive oil to cook foods without any worries. But it’s obviously important that you ensure you don’t heat your olive oil to higher temperatures. How to make sure you don’t overheat olive oil?

First, it’s important to always make sure your oil don’t start smoking. If your oil starts to smoke, it means it is burning and this could result in PAHs being released. So make sure this doesn’t happen! Burnt oil also won’t positively affect the flavour of your food. This is why we recommend keeping the cooking time as short as possible. This lets you minimise the risk of burnt oil.⁹

In summary: olive oil is one of the most stable types of oil to heat thanks to the high flash point (due in part to the healthy, monosaturated fats and the presence of antioxidants). When olive oil is used correctly, there is absolutely no reason to assume that it poses a health risk.¹⁰

Broiling and frying in extra virgin olive oil

So we now know you can heat extra virgin olive oil to 207 degrees Celsius. But can you broil and fry foods with Gkazas Olive Oil? Absolutely! According to the Netherlands Nutrition Centre, extra virgin olive oil is very suitable for frying. The main reason for this is the high flash point of extra virgin oil. Plus the fact that you add nutritional value to your food through the high level of antioxidants is an extra bonus.

Do you know that we produce our olive organically? Read more about it here.

Why do some people advise against using extra virgin olive oil for frying and recommend using regular olive oil as an alternative? That comes down mainly to cost. Regular olive oil is cheaper. It is sometimes claimed that the flavour of extra virgin olive oil is lost, especially when heated for a prolonged time. So you taste the grassy, flavourful accents of the extra virgin olive oil to a lesser degree. But the reality is that when you fry and broil with olive oil, you usually cook the food for a short amount of time. This means you actually add the distinctive taste of extra virgin oil to your dish. This results in a better taste experience. This is why we recommend using extra virgin olive oil, like Gkazas Olive Oil, for frying and broiling.¹¹

Deep-frying in extra virgin olive oil

So it’s now clear that you can fry and broil with extra virgin olive oil. But this inevitably leads to the question: Is it okay to deep-fry in extra virgin olive oil? The answer is: Yes. Given the fact that you normally deep-fry at a temperature of 180 degrees Celsius, this isn’t a problem for our extra virgin olive oil. The general advice is, in fact, that if you want to deep-fry in oil, your best bet is to use olive oil.¹³ This is mainly due to the high flash point of extra virgin olive oil. With the bonus being that you add extra nutritional value to your food thanks to the high concentration of antioxidants.

We want to reiterate the importance of always keeping an eye on the pan or deep fryer when you are deep-frying. This way you can be sure that the oil won’t be heated to an overly high temperature. You can do this by continually checking to make sure your oil is not smoking.

And here’s another tip for you: Do you want to check the oil temperature or find out whether it’s hot enough to deep-fry in? Drop a bit of bread into the hot oil. Bread becomes crispy and golden brown within about 30 seconds if the oil has reached 160 degrees Celsius, in 15 seconds if it has reached 180 degrees Celsius and in 10 seconds if it has reached 190 degrees Celsius. Don’t have any bread at hand? You can also use a grain of rice. If the oil is at the correct temperature (around 180 degrees Celsius), the grain of rice will rise to the surface and start to cook. Special thermometers are also available that make it super simple to check the temperature.

In closing, a pointer on replacing your oil. Research has shown¹⁴ that olive oil can be used for more than 24 hours in a deep-fryer before it begins seriously oxidising, which negatively affects the flavour. You can also reuse your olive oil, but we do recommend straining your oil each time to remove water and particles. This will let you reuse the oil about five times.¹⁵ Staying alert is also key in this instance. Keep checking to be sure the oil isn’t smoking. We also recommend replacing the oil if it has a strong smell or taste and/or looks syrupy.

Alternatives for heating olive oil

We want to give you a full overview of the alternatives for frying, braising and deep-frying with (extra virgin) olive oil. This is why we are providing information on some alternatives and their pros and cons below.

Een lang verhaal kort is dat halvarine/margarine/(room)boter niet (het beste) geschikt zijn om mee te bakken of braden (frituren zou je sowieso niet in je hoofd halen, denken we). Zo raadt het Voedingscentrum¹⁶ dit af omdat er relatief veel verzadigde vetten inzitten. Daarnaast bevatten halvarine en margarine veel water wat ook niet wenselijk is tijdens het bakken/braden. Dat er nog veel emulgatoren, anti-spatmiddelen, aroma’s, smaakversterkers, verdikkingsmiddelen, kleurstoffen, melkbestanddelen, transvetten en zelfs vleesextracten worden toegevoegd komt deze keuze niet ten goede. Bakken in roomboter is daarnaast ook nog eens tot 180 graden Celcius mogelijk. Aan margarine/halvarine worden vaak andere oliën toegevoegd waardoor het niet mogelijk is om te zeggen tot hoeveel graden je ze kunt verwarmen totdat het begint te roken.¹⁷ Het voedingscentrum geeft trouwens olijfolie als de goede keuze/alternatief.

Laten we vooropstellen dat vloeibare boter gezonder is dan harde boter. Dit heeft ermee te maken dat de vuistregel is dat harde boter met name verzadigde vetten bevat. Pakjes bak- en braadproducten kun je dus beter mijden. Echter bevatten ook de vloeibare varianten verzadigde vetten en transvetten. Transvetten zijn zeer schadelijk en ontstaan met name door de industriële bewerkingen van vetten. Kortom: een gezondere keuze dan boter/margarine/halvarine, dat is zeker. Echter is hierbij ook de conclusie¹⁸ dat olijfolie door de antioxidanten, afwezigheid van verzadigde vetten en -transvetten een betere keuze is. En nee, frituren ga je niet doen in bak- en braadproducten.

Kokosolie bestaat voor 82% uit verzadigd vet (het hoogste van alle vet- en oliesoorten!). Hiervan weten we dat dit een negatief effect heeft op je gezondheid. Sterker nog, het is een fabeltje dat kokosolie (zo) gezond is. Dat toont de 5,6 wel die wordt gescoord op de voedingswaardetabel. ¹⁹Het brandpunt ligt trouwens bij kokosolie tussen de 177- en 232 graden Celsius ²⁰ (respectievelijk geraffineerde en ongeraffineerde kokosolie), dus let goed op of de olie gaat walmen/roken. Bij ongeraffineerde kokosolie kun je dus wel frituren, maar door het hoge gehalte verzadigde vetten is olijfolie een betere keus.

Zonnebloemolie bestaat net zoals olijfolie voor een groot deel uit onverzadigde vetten en kent een neutrale smaak (dit vinden wij zelf alleen een nadeel, want wij houden juist van extra smaak aan het gerecht dat we bakken). Dat het rookpunt van zonnebloemolie op 227 graden Celsius zit is een voordeel ten opzichte van olijfolie. Toch wordt olijfolie aangeraden. Dit komt vooral door het feit dat zonnebloemolie relatief veel meervoudige onverzadigde vetten kent. In de voedingswaardetabel ²¹ scoort extra vierge olijfolie een 8,3 en zonnebloemolie een 7,2.

Met minder enkelvoudig onverzadigde vetten en meer meervoudig verzadigde vetten is koolzaadolie een minder alternatief voor olijfolie. Echter scoort deze olie wél beter op het percentage verzadigd vet, dat mag gezegd worden. Al is het brandpunt bij koolzaadolie hoog (240 graden Celsius), er wordt niet aangeraden om hierin te bakken, braden of frituren. Dit omdat de olie relatief veel meervoudig verzadigde vetten bevat. ²²

Olive oil for broiling and (deep)frying?

Looking at the given scientific research, we can conclude that broiling and frying in extra virgin olive oil is the tastiest and healthiest choice. You can easily heat olive oil to temperatures above 200 degrees Celsius whilst simultaneously enjoying its taste and health benefits. The best olive oil for heating, broiling and (deep)frying? The organic, 100% pure extra virgin olive oil from Gkazas, of course!

Stay up to date (and receive a 10% discount)