De olijfoliemarkt staat erg onder druk. In Spanje en Italië (die van oudsher goed waren voor bijna 70% van de wereldwijde olijfolieproductie) ervaren ze nu twee jaar lang flinke tekorten. Dit jaar gaat daar zeer waarschijnlijk geen verandering in komen. In combinatie met prijzen die überhaupt al toenemen, stijgen de olijfolie prijzen flink, zo merken wij aan de levende lijven. Maar aan welke factoren zijn deze stijgende olijfolie prijzen te wijten?

Een combinatie van warmte en droogte

De eerste reden voor de stijgende olijfolie prijzen is de tegenvallende oogst. In 2022 was het al een tegenvallend jaar. Dit jaar heeft de International Olive Council aangegeven dat ze wederom een lagere productie verwachten in vergelijking met vorig jaar. Maar waar ligt dat dan aan?

Neem Spanje, ‘s wereld grootste olijfolie producent. De Spaanse regering heeft in 2022 een bericht met uitleg over de tegenvallende oogst gedeeld. Enerzijds is het ontzettend warm geweest. Dit heeft tot schade aan de bomen geleid. Anderzijds heeft een ongeëvenaarde droogte plaatsgevonden (over geheel Europa, weet je nog afgelopen zomer?).

Uiteraard kunnen olijven, vooral wanneer ze zoals op Kreta eraan zijn gewend om niet extra bewaterd te worden, goed tegen droogte. Echter is er ook voor olijven een max aan wat ze kunnen hebben. Wanneer olijfbomen structureel niet genoeg water krijgen, ontdoen ze zich van hun fruit (de olijven dus) om te overleven. En dat is precies wat er is gebeurd!

Bron

Om deze reden hebben ze uitgesproken ook dit jaar een vermindering van de productie te verwachten. Dit is nog uitgesproken vóór de hittegolven van de afgelopen weken. Zoals in The Guardian is te lezen, wordt hierdoor verwacht dat de productie nog lager gaat uitvallen. Omdat er minder water is, moeten boeren hetzelfde werk doen voor minder olijven en dus minder oogst. Om toch genoeg brood te kunnen verdienen, is de prijs van deze olijven hoger. 

Gelukkig hoeven de factoren hierboven beschreven niet tot een lagere oogst te leiden. Dat zie je in Griekenland en Kreta. We zijn op Kreta sowieso meer gewend aan deze omstandigheden. Zo bewateren we onze bomen niet extra en krijgen ze dus alleen uit natuurlijke neerslag water. Hierdoor zijn ze hier beter tegen bestendigd. De wortels van de bomen gaan veel dieper de grond in zodat ze alsnog genoeg water krijgen. Wel waren er diverse uitbraken van de olijfvlieg (dacus oleae) en zijn er op dit moment veel bosbranden door de hittegolf in Griekenland, dus het is maar de vraag hoe goed de oogst het komende jaar zal zijn. 

Een toenemende vraag

Plantaardig, let’s go! Nog een belangrijke reden voor de stijgende olijfolie prijzen is de toenemende vraag naar gezonde- en plantaardige voeding. De laatste jaren is er een groeiende belangstelling voor olijfolie als gezond alternatief voor andere vetten. Volgens de International Olive Council (IOC) is de wereldwijde vraag naar olijfolie de afgelopen jaren gestegen met gemiddeld 3,5 procent per jaar.

Prijzen die wereldwijd toenemen

We durven het woord ‘inflatie’ bijna niet te noemen. Het is iets waar we overal ter wereld mee te maken hebben en wat je daardoor ook ziet terugkomen in de prijzen van olijfolie. Machines die nodig zijn voor de productie en oogst van olijfolie, blikken en flessen, transport naar de winkels en consument toe, alles wordt duurder. En zo zijn er olijfolie prijzen.

Innovaties

Hier zijn wij een voorstander van, maar ook dit leidt wel tot een hogere prijs. Steeds meer landen en olijfboeren zijn namelijk aan het innoveren. Denk aan duurzame landbouw en verbetering van productiepraktijken. Dit betekent vaak minder massaproductie, betere kwaliteit van olijfolie, maar daardoor wederom hogere kosten en dus prijzen.

Duurdere olijfolie prijzen, waar houdt het op?

Al met al voorspellen eigenlijk alle olijfolie spelers, van experts tot overheden en boeren, dat de olijfolie prijzen blijven stijgen. Dat komt door een lager aanbod, hogere vraag en hogere kosten. Wij zien in Kreta bijna een verdubbeling van de prijzen voor biologische, extra vierge olijfolie in vergelijking met 1 tot 2 jaar geleden. Des te meer reden om precies te weten wat de beste olijfolie is. Zo weet je zeker dat je waar voor je geld hebt!