Een hoop! Einde artikel. Nee, het is leuk om eens op een rijtje te zetten hoe de Grieken met liefde omgaan. En dat langs de meetlat te leggen met Nederland, of andere West-Europese culturen. Zeker nu Valentijnsdag weer voor de deur staat. Onze definitie van liefde is namelijk heel ruim, terwijl de Grieken onderscheid hebben gemaakt in soorten liefde.
Griekse oudheid
De oude Grieken hebben heel uitgebreid de menselijke ervaringen, dilemma’s, vragen en thema’s binnen de liefde onderzocht. In klassieke mythen wordt de kracht en macht van liefde heel beeldend opgeschreven. Aangezien deze mythen tot op de dag van vandaag van grote invloed zijn binnen de Griekse cultuur, bieden deze beelden een Griek troost en herkenning.
Verliefdheid is volgens de oude Grieken een tijdelijke betovering. Het overkomt je en is tegelijkertijd heftig en heel overweldigend. Liefde zag, en tot zekere hoogte ziet, men in Griekenland als de wil van de goden. Men geloofde diep in het gevoel voor elkaar voorbestemd te zijn en wilde zodoende aan die innerlijke drang gehoorzamen. Het is een terugkerend fenomeen in de Griekse mythologie hoe man en vrouw door de goden van de liefde worden samengebracht. Soms is dit door Eros (voor ons beter bekend als Cupid), en soms Afrodite (waar wij het woord afrodisiacum vanaf hebben geleid).
Griekse woorden voor liefde
Waar wij Nederlanders liefde gebruiken als verzamelwoord voor vriendschap, genegenheid, intimiteit en geslachtelijke liefde, gebruiken de Grieken hier verschillende woorden voor. Zo zeggen de Grieken storge wanneer ze het hebben over genegenheid, bijvoorbeeld tussen ouders en kinderen. Het woord filia betekent vriendschap, en in de Bijbel wordt dit (filadelfia) vaak gebruikt bij liefde tussen broers en zussen onderling.
Het meest tot de verbeelding sprekende woord, en dat je vaak tegenkomt, is eros. Dit staat voor de geslachtelijke liefde. Het is een populair woord, toen en nu. Aangezien geslachtelijke liefde voor kan komen binnen een goed huwelijk én bij uitsluitend lichamelijke aantrekkingskracht, is ook deze definitie van eros dus wat ruim. Bijna zoals wij liefde voor alles gebruiken. Tenslotte is er nog agape. Dit staat voor een door beginselen geleide, of beheerste liefde. Al dan niet vergezeld door genegenheid en warme gevoelens. De focus ligt hier meer op de behoefte van de ander, en wat het beste voor diegene is. Dus vergelijkbaar met wat wij Nederlanders ‘échte liefde’ noemen.
