De oplettende lezer, of fervent olijfoliegebruiker, weet dat oxidatie invloed heeft op de smaak van olijfolie. Maar zoals met meer ‘moeilijke woorden’, vragen veel mensen zich vaak af hoe het nu precies in elkaar steekt. In dit geval, dat oxideren. Daarom presenteren wij jullie een bondige, doch wetenschappelijk onderbouwde, uitleg over oxidatie van olijfolie.
Wat is oxidatie?
Zoals de naam al doet vermoeden heeft het proces van oxidatie iets te maken ‘oxygen’. Oftewel, het Engelse woord voor zuurstof. En inderdaad, zuurstof maakt dat het proces van oxideren plaatsvindt. Simpel, maar uitgebreid genoeg voor dit stukje, hanteren wij de volgende definitie:
Oxidatie is het optreden van een chemische reactie waarbij er een verbinding wordt aangegaan met zuurstofatomen.
Ok, we gaan nu even op de wetenschappelijke tour. Alles bestaat uit atomen, dat zijn de bouwstenen van alle materie op aarde. Niet geheel verrassend botsen atomen weleens. En bij botsingen splijten er samenstellingen van atomen en ontstaan er soms nieuwe samenstellingen. Dat is precies wat er gebeurt bij oxidatie. Als zuurstofatomen bijvoorbeeld vaak en langdurig botsen met ijzer, ontstaat er op termijn roest. Als koper veel in aanraking komt met zuurstofatomen, ontstaat er een groene vlek. Je herinnert je dit wellicht nog van een scheikundeles van vroeger. Maar wat gebeurt er nu bij oxidatie in olijfolie?
Oxidatie van olijfolie
Wanneer een olie oxideert, reageert deze met zuurstof en vormt het verschillende schadelijke verbindingen. De crux zit ‘m hier in het ‘schadelijke’. Dat is iets wat je koste wat kost dus wilt voorkomen. In het geval van olijfolie zijn er meerdere factoren die de oxidatie van olijfolie doen versnellen.
Iets meer in detail: Het is niet verrassend dat veel producten die wij consumeren vacuüm verpakt worden. Door de afwezigheid van lucht is er een sterk verlaagde druk, en een gebrek aan ‘afwijkende’ materie aanwezig. Houdbaarheid en vacuümverpakkingen gaan dus hand in hand. Bij olijfolie is dat niet anders. Zodra jij je blik of fles Gkazas Olijfolie opent, start het proces van oxidatie. Hoe zich dat ‘schadelijk’ uit? Met name door een, op termijn, ranzige geur en -smaak die er vanaf komt. Eigenlijk betekent de oxidatie van olijfolie dus gewoon dat je olijfolie niet meer goed (bedorven) is. Je zult het dan ook zeker merken wanneer je olijfolie is geoxideerd.
Factor 1 – gebruikte materiaal
Neem onze olijfolie blikken. Bij poreuze, lage kwaliteit tin zal er sneller zwarte neerslag plaatsvinden. Wij gebruiken wij voor Gkazas de best mogelijke kwaliteit tin (volgens EU richtlijnen) en de blikken zijn van binnen voorzien van een coating. Je vindt daar hier een uitgebreid artikel over.
Factor 2 – kwaliteit van de olijfolie
Olijfolie met daarin weinig antioxidanten zal sneller oxideren. Gkazas Olijfolie is altijd van superieure kwaliteit en dit waarborgen wij door elke batch die wij afvullen organoleptisch te laten testen door de beste panels ter wereld. Je vindt hier nog een uitgebreid artikel over wat de beste olijfolie maakt.
Factor 3 – vochtigheid van de olijfolie
Hoe langer een blik of olijfolie fles wordt bewaard, hoe vaker het wordt geopend. Hoe vaker en langer er lucht bij de olie komt, hoe hoger de vochtigheid in het blik/fles zal zijn. Gkazas Olijfolie wordt op een innovatieve manier geproduceerd en natuurlijke wijze gefilterd waardoor de vochtigheid in onze BIO EVOO olijfolie minimaal is.
Factor 4 – hoe wordt de olijfolie bewaard
Wanneer het blik bijvoorbeeld naast het fornuis of in het raamkozijn in de zon onder hoge temperaturen wordt bewaard, oxideert de olijfolie sneller. Op de producten van Gkazas Olijfolie staat: koel en donker bewaren. Daarnaast vind je hier een uitgebreid artikel over olijfolie bewaren.
Wat zegt de wetenschappelijke literatuur?
Soms kan het proces van oxidatie versneld worden. Er gaan nogal wat geruchten de ronde over oxidatie bij het verhitten van olijfolie. Deze studie laat zien dat dit voor de extra vierge-variant niet opgaat. Een conclusie uit deze studie is dat na het gebruiken van verschillende soorten olijfolie om te frituren, de extra vierge olijfolie bijzonder resistent blijkt tegen de oxidatie van olijfolie.
Hoe dit komt? Extra vierge olijfolie houdt goed stand tijdens het verwarmen vanwege het hoge gehalte aan antioxidanten en het lage gehalte aan meervoudig onverzadigde vetten. Een andere studie merkte op dat olijfolie niet veel oxideert wanneer het wordt gebruikt voor het koken, terwijl plantaardige oliën zoals zonnebloemolie juist wel sneller oxideren.
Wat kun je zelf doen tegen oxidatie?
Om de oxidatie van olijfolie tegen te gaan zijn er dus meerdere manieren. Extra vierge olijfolie kopen ten eerste. Let er dus goed op dat de olie die je koopt niet is gecombineerd met andere oliën en dat-ie van de hoogste kwaliteit is. Gkazas Olijfolie is zo’n olie: een biologische, plantaardige en met alle keurmerken beloonde extra vierge olijfolie.
Daarbij is het verstandig om je extra vierge olijfolie op kamertemperatuur te bewaren, maar wel op een donkere plek. Het liefst ook in een niet-transparante verpakking. Je blik of fles zo min mogelijk openmaken helpt ook, aangezien dit ook het oxidatieproces beïnvloedt. Wij adviseren om een 5 liter olijfolie blik dat je regelmatig opent binnen een half jaar te consumeren óf direct over te schenken in bijvoorbeeld 6 oude wijnflessen of 750ML Gkazas Olijfolie flessen.
Tot slot kunnen we concluderen dat we ons niet teveel zorgen hoeven te maken rondom het oxideren van olijfolie. Wanneer je je olie goed bewaart gaat-ie zo jaren mee. Er zijn verhalen van olijfolie is Knossos die na 2000 jaar nog eetbaar is! Je zult het écht wel proeven en ruiken wanneer de olie is geoxideerd. Oxidatie van olijfolie tegengaan, check!