Olijfolie versus koolzaadolie. Wat zijn daarvan de gezondheidsvoordelen en wat zijn de verschillen? Is koolzaadolie beter dan olijfolie, of andersom? Er zijn talloze studies naar beide oliën gedaan, dus val ons niet te hard aan op een gebrek aan nuance. We zetten slechts kort wat feiten over beide oliën onder elkaar: olijfolie vs. koolzaadolie!
Wat is extra vierge olijfolie
Laten we bij het begin beginnen. We gaan vandaag onze biologische, extra vierge olijfolie vergelijken. Voordat je iets een biologische olijfolie mag noemen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo mag je geen gebruik van kunstmest en pesticiden maken en moet je precies kunnen aantonen waar je olijven vandaan komen.
Olijfolie is extra vierge wanneer-ie van de eerste persing is (zonder verhitting) met mechanische persen. Het direct en koud persen zorgt ervoor dat de meeste voedingswaarden worden behouden en dat de zuurgraad niet boven de 0,8 procent ligt. Daarbij moet de mediane score op de 12 olijfoliedefecten 0 zijn en de mediaan op fruitigheid boven de 0. Het resulteert is een volle smaak en een olijfolie met de meeste polyfenolen, antioxidanten, vitaminen en mineralen.
Extra vierge olijfolie is geschikt om koud te gebruiken bij een salade, maar zoals we inmiddels al weten ook prima om mee te koken en te bakken.
Wat is koolzaad en koolzaadolie?
De koolzaadplant wordt veel gebruikt in de landbouw, maar er bestaat ook een wilde variant. Deze variant noemt men raapzaad. Je ziet de plant die je herkent aan zijn gele bloemen in het voorjaar in grote hoeveelheden bloeien langs de wegen in Nederland. Aangezien ze nauw zijn verwant, worden beide name vaak door elkaar gebruikt.
Koolzaadolie wordt relatief gezien nog niet zo lang verkocht als etenswaar. Vroeger werd het voornamelijk gebruikt als lampolie. Het is een plantaardige olie die wordt gewonnen uit de zaden van koolzaad (Brassica Napus). De smaak van koolzaadolie is heel mild en neutraal en wordt daarom weleens verkozen boven de aanwezige smaak van olijfolie (wat wij ons natuurlijk niet kunnen voorstellen).
Olijfolie vs. koolzaadolie: goede en slechte vetten
Extra vierge olijfolie bevat verzadigde vetten (ongeveer 10%) en percentages omega-3 en omega-6 (olijfolie bevat het hoogste aantal omega-6 van alle oliën). De grote sterren van het vetzuurprofiel zijn de enkelvoudig onverzadigde vetten, meestal in de vorm van oleïnezuur. Enkelvoudig onverzadigde vetten zijn gekoppeld aan een verlaagd risico op een hoge bloeddruk en een afname van cholesterol, die beiden worden geassocieerd met hartaandoeningen. Extra vierge olijfolie bestaat voor ongeveer 70% uit enkelvoudig onverzadigde vetzuren en voor ongeveer 8% uit meervoudig onverzadigde vetzuren (lees hier alles over onverzadigde vetten olijfolie). Onderzoek toont aan, zoals wij al eerder schreven, dat olijfolie de gezondheid van het hart op meerdere manieren ten goede komt en de kans op hart- en vaatrisico’s vermindert.
Koolzaadolie heeft allereerst het laagste percentage verzadigde vetzuren van alle plantaardige oliën, zo’n 7%. Ook bevat het waardevolle omega-3 en omega-6 vetzuren en een hoog gehalte onverzadigde vetzuren, ongeveer 60% enkelvoudig onverzadigde vetzuren en voor ongeveer 30% uit meervoudig onverzadigde vetzuren (bron). Omega-6 (ook wel linolzuur genoemd) zijn essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren. Deze vetzuren zouden verschillende positieve eigenschappen hebben zoals het remmen van de aanmaak van cholesterol en het versterken van het afweersysteem. De balans in koolzaadolie tussen beide omega-vetzuren is van nature goed. Wil je trouwens meer te weten komen over verschillende oliën en hun gezondheidsvoordelen? Lees dan deze heldere analyse.
Eerste conclusie: beide oliën scoren super goed op het gehalte onverzadigde vetten, maar koolzaadolie scoort net wat beter. 1-0 voor koolzaadolie vs olijfolie dus!
Verhitten: olijfolie vs. koolzaadolie
Je kunt koolzaadolie volgens sommigen veilig verhitten tot maximaal 180 graden Celsius maximaal (bron). De meningen zijn verdeeld over het wel- of niet verhitten ervan en over het algemeen wordt het daarom afgeraden. Wil je wel graag in koolzaadolie bakken? Gebruik de olie dan maar één keer en let er echt op dat je niet het niet boven de 180 graden Celsius verhit. Wanneer koolzaadolie gaat walmen/roken weet je dat het fout zit.
Voor extra vierge olijfolie geldt hetzelfde, maar deze heeft een hoger brandpunt. Extra vierge olijfolie kun je tot 207 graden Celsius verhitten. Aangezien je frituurt op 180 graden Celsius, zit je met olijfolie dus een stuk veiliger. Je leest hier meer informatie over extra vierge olijfole verhitten. Olijfolie versus koolzaadolie, 1-1!
Vitaminen en mineralen in olijfolie en koolzaadolie
Extra vierge olijfolie zit vol polyfenolen (in het bijzonder Hydroxytyrosol en Tyrosol) en antioxidanten (rijk aan vitamine A,D, E en K). Ook kent olijfolie natrium, wat goed is voor de vochthuishouding, het in standhouden van de bloeddruk en goed is voor de zenuwen.
Koolzaadolie bevat van nature veel vitamine E en K (bron). We hebben verder geen andere vitamines en mineralen gevonden. Olijfolie of koolzaadolie: 2-1.
Gezondheidscijfer
De Voedingswaardetabel geeft ook cijfers voor verschillende oliën. Voor olijfolie is dit een 8,3, het hoogste cijfer van alle oliën die er zijn gegeven. Helaas is er geen cijfer voor koolzaadolie. De reden hiervoor weten we niet, waarschijnlijk omdat er niet genoeg kennis over is. Wel staat er een gevoelswaarde, dit is een 5,3…
Dit heeft waarschijnlijk te maken met het productieproces. Waar (onze) biologische extra vierge olijfolie geheel natuurlijk wordt geproduceerd zonder chemische processen, gebeurt dit bij veel koolzaadolie middels raffineren en het giftige middel hexaan. Hierbij verliest de olie zijn gezonde voedingsstoffen. Goed opletten dat je dus voor een koolzaadolie gaat die koud geperst is.
Ook is een grote zorg dat 90% van de koolzaadolie genetisch gemodificeerd is. Dit is ooit ingesteld om de schadelijke stof erucazuur uit de zaden te halen. Er bestaan zorgen over genetisch gemanipuleerde voeding omdat we niet weten wat dit op de lange termijn doet met ons lichaam en de wereld. Al met al zouden wij zeggen: olijfolie versus koolzaadolie, 3-1!
Conclusie olijfolie versus koolzaadolie
Wat is nu gezonder, olijfolie of koolzaadolie? Uiteraard is niks zeker, maar uit de beschikbare informatie lijkt olijfolie de winnaar. Koolzaadolie bevat meer onverzadigde vetten, dus dat is een voordeel. Echter kan olijfolie beter worden verhit, bevat het meer vitamines en mineralen en is het productieproces een stuk transparanter.
Uiteindelijk is een gebalanceerd dieet altijd goed. Dus wanneer je biologische koolzaadolie van een betrouwbare bron in jouw dieet verwerkt, zal dat zeker gezondheidsvoordelen met zich meebrengen. Zin om te koken als een Griek? Koop dan nu ons 5 liter blik olijfolie. Dat is heerlijke biologische olijfolie.
